“Wycofać te doświadczenia osobiste”. Spotkanie wokół książki Gerszona Taffeta

“Zagłada Żydów żółkiewskich” Gerszona Taffeta to kolejna publikacja w ramach krytycznego wydania prac Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, opublikowana przez Żydowski Instytut Historyczny. O autorze i jego dziele mówiły 19 lutego podczas spotkania z Muzeum Polin prof. Natalia Aleksiun z Touro College w Nowym Jorku oraz dr Ewa Koźmińska-Frejlak z ŻIH. Dyskusję prowadził dr Michał Trębacz […]

Niewysłane listy: listy, dzienniki, rysunki, dokumenty 1940-1942

Pięknie zaprojektowana i wydana książka, przedstawia poruszający zapis dwuletniej wojennej rozłąki wybitnych artystów — Franciszki i Stefana Themersonów. Na publikację składa się 150 listów, 150 telegramów, pamiętniki Stefana, oficjalne dokumenty i rysunki Franciszki. Franciszka i Stefan biorą ślub w roku 1931. Razem tworzą pięć filmów, w których wykorzystują eksperymentalne techniki fotograficzne, rozwijane przez Stefana od […]

Historia kołem się toczy

Kiedy dziś często słyszymy o tym, że Polska przez tysiąc lat była “Rzeczpospolitą przyjaciół”, a Polacy poza przyjaźnią z Żydami zajmowali się głównie ich ratowaniem w czasie wojny, warto sięgnąć do źródeł. “Czy żydki wynoszą się do Palestyny?” – pytał w 1934 r. “Przewodnik Katolicki” i zaraz udzielał odpowiedzi: “Owszem, coraz więcej”. Dwudziestolecie międzywojenne to […]

Opowieść o nieistniejących Nalewkach

Kilka lat temu na chwilę odkopano na Muranowie ruiny pasażu Simonsa. Zza ogrodzenia można było zajrzeć do świata, który istniał tu przed nami i – chociaż nie wróci – daje o sobie znać przy okazji różnego rodzaju robót drogowych. Czerwone cegły zasypane ziemią układają się w kształty dawnego istnienia, które miało zostać zapomniane, ale nie […]

Książka “Policjanci” – dobrze odrobiona lekcja trudnego fragmentu historii

Książka “Policjanci” Katarzyny Person to ciekawa praca oparta ma solidnej podstawie źródłowej oraz gruntownej kwerendzie archiwalnej. Publikacja ta rzuca nowe światło na często omawianą, ale nie do końca poznaną – i nadal wzbudzającą wielkie kontrowersje – historię policji żydowskiej oraz jej rolę w nadzorze nad ludnością getta. Zagadnienie dotyczące stopnia własnej sprawczości policjantów wciąż wywołuje […]

Na aryjskich papierach. Autobiografia Zbigniewa Ryszarda Grabowskiego

Żył w ciekawych czasach, a o najtrudniejszych latach starał się długo zapomnieć. Swoje wspomnienia spisał w książce, wydanej właśnie przez Żydowski Instytut Historyczny. O publikacji „W skorodowanym zwierciadle pamięci” Zbigniewa Ryszarda Grabowskiego mówili jego najbliżsi 25 stycznia podczas spotkania na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie wojny Zbigniew miał dokumenty wystawione na nazwisko Szychowski, a jego rodzice […]

„Koniec wojny nie położył kresu antysemityzmowi”

„Znalezione w lesie, u chłopa, przyszły zza Buga” – to niektóre z kategorii, jakie nadawano żydowskim dzieciom zaraz po wojnie. Ich losy, opisane w dokumentach Centralnego Komitetu Żydów w Polsce, przeanalizowała Helena Datner. Książkę „Po Zagładzie” wydał Żydowski Instytut Historyczny. Żydowskie dzieci przeżyły wojnę w ukryciu lub „za Bugiem”. Większość z nich zginęła zamordowana przez […]

„Możliwość kontaktu z książką”

O książkach, rynku literatury, księgarniach kameralnych oraz tej jednej na Tłomackiem, rozmawiamy z Karoliną Krakowską, księgarką. Co teraz czytasz? „Czarne liście” Mai Wolny. To dobra lektura, niezbyt wymagająca, a jednocześnie ciekawa. Panuje powszechne przekonanie, udowodnione różnymi badaniami, że Polacy nie czytają książek. Zgadzasz się z tym? Operujemy w pewnej niszy, a nasza księgarnia jest dodatkowo […]