“Tę społeczność skazano na zapomnienie”. O historii praskich Żydów

Gdy ktoś na Pradze chciał powiedzieć komplement dotyczący urody małego dziecka, używał określenia “jaki Żydziaczek”. To historia, od której zaczął opowieść o żydowskiej Pradze Adam Dylewski, autor książki “Ruda, córka Cwiego” podczas spotkania 20 lutego w Żydowskim Instytucie Historycznym. – Ta książka powstała z mojego błąkania się po Pradze – podkreśla autor. – To jedyna […]

Birobidżan – kultura żydowska bez Żydów

Jak dobrze, że powstała książka o Birobidżanie! Do tej pory temat ten nie był często poruszany, a szkoda, bo jest bardzo zajmujący. Trzeba zacząć od tego, że w ZSRR powstał pomysł osiedlenia Żydów w jednym regionie. Według inicjatorów miał być swoistą komunistyczną ziemią obiecaną: „Ach, Birobidżan! Miał spełnić marzenia radzieckich żydowskich obywateli. Dowieść, że energia […]

Polskie ślady w Izraelu. O książce “Polanim. Z Polski do Izraela” Karoliny Przewrockiej-Aderet

Jak dużo jest Polski w Izraelu? Każdy, kto odwiedził ten kraj nie raz napotykał na jej ślady: w nazwach ulic, urywkach rozmów w sklepach, znajomych produktach na bazarach. Im dłużej się jednak przyglądać, tym bardziej widać, że polskość przywieziona przez imigrantów następujących po sobie aliji zakorzeniona jest dużo głębiej i w wielu warstwach. Na poszukiwanie […]

Opiekunki, które nie zostawiły swoich dzieci

Matki, lekarki, opiekunki. Troszczyły się o dzieci, dbały o nie w czasie najciemniejszej nocy, przytulały, podawały lekarstwa, a w końcu pomagały też odejść. Kobiety, które z cienia wydobywają autorki zbioru reportaży “Przecież ich nie zostawię. O żydowskich opiekunkach w czasie wojny”. Nikt z nas nie może wiedzieć, jak zachowałby się w ekstremalnej sytuacji, dopóki rzeczywiście […]

Anna Bikont nominowana do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki

W niedzielę, 25 marca 2018 r., jury – pod przewodnictwem Piotra Mitznera – w składzie: Dorota Danielewicz, Magdalena Grochowska, Mariusz Kalinowski, Katarzyna Nowak, i w obecności sekretarza jury: Bożeny Dudko, podczas drugiego posiedzenia omówiło dziesięć książek nominowanych do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki. Po długiej dyskusji do trzeciego etapu konkursu jury zakwalifikowało pięć reportaży: […]

„Dziecko w śniegu”

W wielu relacjach ocalonych z Zagłady można znaleźć wspomnienia o matkach, które stawały przed trudnym wyborem – ratować swoje życie, czy zostać z dzieckiem i umrzeć. Niektóre schodziły z noworodkami do kryjówek. Gdy maluchy zaczynały płakać, musiały je uciszać. Czasami dziecko, przyduszone poduszką lub matczyną ręką, przestawało oddychać. Śmierć kwilącego malca dawała większe szanse na […]

“Sendlerowa. W ukryciu”. Niełatwa lektura

Pisząc kilka słów o książce Anny Bikont „Sendlerowa. W ukryciu” należy chyba zacząć od tego, czym ta książka nie jest. To nie jest, z pewnością oczekiwana przez wielu, biografia kobiety-herosa, która w pojedynkę uratowała tysiące żydowskich dzieci. To nie jest również książka o zbiorowym bohaterstwie Polaków, którzy nie bacząc na zagrożenie karą śmierci, starali się […]

Sznajderman: Jestem antytożsamościowa

“Ta książka odpowiada na niepokój, który w nas jest” – tak o “Fałszerzach pieprzu” mówił Tadeusz Sobolewski podczas wczorajszego spotkania z Moniką Sznajderman w księgarni BookBook w ramach Festiwalu Warszawa Singera. “Fałszerze…” zderzają ze sobą historię polską i żydowską. – Jest to spotkanie bolesne. Musi być bolesne, by było prawdziwe – podkreśla Sobolewski. Historię rodzinną […]

“Muchy, jabłka i Żydzi w Zakopanem…”

Nowa biografia Kornela Makuszyńskiego pokazuje autora znakomitych książek dla młodzieży od wcześniej nieznanej strony. Związek z prawicą, teksty o wyraźnie antysemickim zabarwieniu oraz ingerowanie w relacje towarzysko-artystyczne Magdaleny Samozwaniec, która “daje się Żydom naciągać”, to tylko niektóre elementy biografii Makuszyńskiego spisanej przez Mariusza Urbanka. Makuszyński od początku kariery dziennikarskiej związany był z pismami prawicowymi, gdzie pisali również […]

Polscy Żydzi w Kostaryce

„Jacobo należał do pokolenia wychowanego w ciszy po Zagładzie” – pisze Anna Pamuła o jednym z bohaterów swojej nowej książki. Cisza ta dotyczyła polskich Żydów, którzy w latach 20. i 30. wyemigrowali do Ameryki – niezależnie od tego, do jakiego kraju ostatecznie trafili. Udało im się uciec przed wojną, ale często nie udało im się […]