Reakcje na pogromy ze strony ówczesnych elit

Nie wiem, czy ktoś rzeczywiście wierzy w mit „Polski niewinnej”, czy jest to tylko propagandowy nakaz rozwijany przez opłacane przez państwo instytucje. Czterotomowa praca „Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku”, napisana przez grono specjalistów z różnych ośrodków, jest publikacją, która w sposób istotny rozszerza naszą wiedzę o relacjach polsko-żydowskich. To praca […]

Przewaga stereotypów nad historią. O książce „Komendant”

Książka “Komendant” o życiu Salomona Morela jest publikacją nierówną. O ile autorka, Anna Malinowska, świetnie radzi sobie w opisywaniu PRL-owskiej części tej opowieści, o tyle przez okres wojny i powojnia prowadzi czytelników na oślep, utrwalając – niestety! – stereotypy. Salomon Morel przeżył wojnę w lasach na Lubelszczyźnie. Jego najbliżsi zginęli w rodzinnej wsi, Garbowie, wydani […]

Książka o historii sokołowskich Żydów przetłumaczona z jidysz na polski

Fundacja Gszarim, dzięki wsparciu finansowemu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny, opublikowała przetłumaczoną przez dr Agatę Kondrat z jidysz na polski książkę Pereca Granatsztejna „Sokołów – moje zniszczone miasteczko”. Publikacja jest dostępna w całości za darmo w Internecie. Celem projektu było przybliżenie mieszkańcom Sokołowa Podlaskiego żydowskiej historii miasta, poznanie bogatej kultury społeczności żydowskiej, która zamieszkiwała te ziemie […]

Zygmunt Messing. Magik i agent gestapo

Prestidigitator, artysta, biznesmen, Żyd i w końcu agent gestapo. Po wojnie najprawdopodobniej nie zakończył swojej współpracy ze służbami. Życiorys Zygmunta Messinga wciąż kryje w sobie wiele tajemnic. Zygmunt Messing-Neumann urodził się 16 czerwca 1899 roku w Tyśmienicy (Podole). Otrzymał wykształcenie średnie, a po skończeniu szkoły zapragnął zostać artystą. Jako prestidigitator trafił do Berlina, gdzie prowadził […]

Dziedzictwo trudne do przepracowania

W ubiegłym roku minęła 70. rocznica rozpoczęcia masowej eksterminacji Żydów. W styczniu 1942 rozpoczęły się deportacje z getta w Łodzi, w marcu – z Lublina i Lwowa, a w lipcu z Warszawy. W ciągu roku większość mieszkańców gett została zamordowana przez Niemców i ich pomocników. Czy 70 lat od tamtych wydarzeń potrafimy je odpowiednio upamiętniać? […]

Pamięć, brzemię i uwolnienie

“Kto walczy z Żydami, walczy z diabłem” pisał niemiecki “Der Sturmer” tuż po ogłoszeniu ustaw norymberskich. Gdy sytuacja w Niemczech pod koniec lat trzydziestych zaczęła być dla Żydów niezwykle trudna, Polska wprowadziła prawo, które uniemożliwiało im schronienie się w Rzeczypospolitej. Pierwszy “legalny” bojkot sklepów żydowskich w Niemczech przeprowadzono już w 1933 roku. Cztery lata później […]