Druga obecność

Łukasz Baksik przez kilka lat jeździł po Polsce i fotografował macewy. Jednak nie te znajdujące się na cmentarzach, a takie, które zostały wykorzystane do budowy dróg, chodników, pomieszczeń gospodarczych; takie, które stały się macewami codziennego użytku. Skąd u Ciebie zainteresowanie tematyką żydowską? W moim przypadku wiele rzeczy zaczyna się od muzyki. Tak było i w […]

Dziedzictwo trudne do przepracowania

W ubiegłym roku minęła 70. rocznica rozpoczęcia masowej eksterminacji Żydów. W styczniu 1942 rozpoczęły się deportacje z getta w Łodzi, w marcu – z Lublina i Lwowa, a w lipcu z Warszawy. W ciągu roku większość mieszkańców gett została zamordowana przez Niemców i ich pomocników. Czy 70 lat od tamtych wydarzeń potrafimy je odpowiednio upamiętniać? […]

“Codziennie odkurzałam portret Hitlera”

“Czy na cmentarzu coś jeszcze zostało?” – pyta Batszewa Dagan, wysiadając z samochodu. – “Nie? Tylko pomnik? Chcę go zobaczyć”. Idziemy więc zobaczyć tablicę przytwierdzoną do dużego kamienia, który stoi na starym cmentarzu żydowskim w Sokołowie Podlaskim. To jedyna pamiątka po sześciu tysiącach miejscowych Żydów, którzy w 1942 roku zostali wywiezieni do pobliskiej Treblinki. Batszewa […]

“Nie jestem moim dziadkiem”

Uwe von Seltmann doskonale zna hebrajski i jidysz, a Jerozolimę uważa za swój drugi dom. Judaizmem i historią narodu żydowskiego interesuje się od dawna. Gdy jednak zaczął badania związane z rodzinną historią jego żony Gabrieli, której dziadek zginął w Auschwitz, często słyszał, że nie ma prawa tego robić. Dlaczego? Bo Uwe jest Niemcem, a jego […]

Segev: Polska i Izrael nie miały prawdziwej historii

Tom Segev swoją książką “Siódmy milion” pokazuje mieszkańcom Izraela ciemne strony ich historii. Dla niektórych jest izraelskim odpowiednikiem Jana Tomasza Grossa. Budzi wiele kontrowersji i skrajnych emocji. Właśnie przyjechał do Polski, by mówić o historii, jej trudnych aspektach oraz współczesnym spojrzeniu na Holokaust. Żydzi, którzy przed wojną wyjechali do Palestyny mieli swoje problemy, a dziejąca […]

Wojna to centrum historii

Amerykanin Richard Zimler jest popularnym i wielokrotnie nagradzanym pisarzem. Jego najnowsza książka, “Anagramy z Warszawy”, właśnie ukazała się w Polsce. Autor przyjechał do naszego kraju na kilka dni, aby spotkać się z czytelnikami oraz odwiedzić miejsca związane z historią jego rodziny. Dziadkowie Richarda Zimlera pochodzili z Polski. Mieszkali w Brzezinach niedaleko Łodzi. Jego dziadek, Icchak […]

Gross: Oczywiście, że mam ukryty cel

Jan Tomasz Gross, profesor Uniwersytetu Princeton, od kilku lat wzbudza swoimi publikacjami ogromne emocje wśród Polaków. Jego “Sąsiedzi”, “Strach” oraz najnowsza książka “Złote żniwa” to pozycje, wobec których niewiele osób przechodzi obojętnie. Zapytałam “wampira historii” o to, jaki ma cel pisząc swoje książki. O “Złotych żniwach” pierwszy raz usłyszałam we wrześniu, kiedy Edward Kopówka, kierownik […]