Dziesięć perspektyw widzenia Auschwitz

Z okazji 70. rocznicy utworzenia Muzeum ukazał się wybór najbardziej interesujących książek wspomnieniowych autorstwa byłych więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.

– W chwili, w której coraz mniej wśród nas ocalałych, naocznych świadków obozu, pokolenia powojenne na nowo muszą odkryć wielką prawdę o człowieku, zapisaną w relacjach byłych więźniów. Dziejów Auschwitz nie można sprowadzić do suchego wykładu historycznego, gdyż są one przede wszystkim sumą tragicznych, traumatycznych doświadczeń bardzo konkretnych ludzi, którzy po wojnie przyjęli za swój obowiązek podzielenie się ze światem ogromnym bólem ich obozowych przeżyć – powiedział dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński.

Zdaniem szefowej Wydawnictwa Muezum Jadwigi Pinderskiej-Lech dziesięć publikacji, które składają się na to bibliofilskie wydanie, to dziesięć różnych, jakże odmiennych perspektyw widzenia Auschwitz. – Autorzy różnią się między sobą wszystkim: wiekiem, a w związku z tym i bagażem doświadczeń oraz formacją intelektualną, narodowością, a przede wszystkim losami obozowymi – powiedziała szefowa Wydawnictwa Muzeum Jadwiga Pinderska-Lech.

Są wśród nich zarówno Żydzi skazani na Zagładę i cudem ocaleni, jak: Halina Birenbaum, Primo Levi, Miklós Nyiszli czy Elie Wiesel, jak i nie-Żydzi, aresztowani przede wszystkim za działalność w ruchu oporu, jak: Charlotte Delbo, Adolf Gawalewicz, Wiesław Kielar, Hermann Langbein i Seweryna Szmaglewska. Całości dopełniają wspomnienia polskiego księdza katolickiego, Adama Ziemby.

– Wszystkie te historie pojedynczych osób doskonale pokazują złożoność historii Auschwitz: jako ośrodka Zagłady europejskich Żydów, ale również obozu pracy i miejsca, w którym na różne sposoby, uporczywie i wciąż więźniowie walczyli nie tylko o przetrwanie, ale również o zachowanie ludzkiej godności. Te książki są jak elementy układanki, z których każdy dorzuca istotne informacje do oglądu całości. Układanki, która tak naprawdę nigdy nie zostanie dokończona – podkreśliła Jadwiga Pinderska-Lech.

Wydanie publikacji, która dostępna jest w językach polskim i angielskim było możliwe dzięki finansowemu wsparciu koncernu Volkswagen AG.

Autorzy i tytuły:

Halina Birenbaum, Nadzieja umiera ostatnia / Hope is the Last to Die

Charlotte Delbo, Żaden z nas nie powróci / None of Us Will Return

Adolf Gawalewicz, Refleksje z poczekalni do gazu. Ze wspomnień muzułmana / Reflections in the Gas Chamber’s Waiting Room: From the Memoirs of a Muselmann

Wiesław Kielar, Anus Mundi / Anus Mundi. Five Years in Auschwitz

Hermann Langbein, Ludzie w Auschwitz / People in Auschwitz

Primo Levi, Czy to jest człowiek / If this is a Man

Miklós Nyiszli, Byłem asystentem doktora Mengele I Was Doctor Mengele’s Assistant

Seweryna Szmaglewska, Dymy nad Birkenau / Smoke over Birkenau

Elie Wiesel, Noc / Night

Adam Ziemba, Pajda chleba / A Piece of Bread

Redakcja Autor